Trang chủ Kiến Thức Những quý tộc người Pháp của triều Nguyễn

Những quý tộc người Pháp của triều Nguyễn

Trong giai đoạn nước ta bị thực dân Pháp đô hộ, triều đình nhà Nguyễn đã phong tước vị quý tộc từ thấp đến cao cho 1 số người Pháp. Tuy lễ nghi, trang phục, ấn tín đầy đủ, tất cả các tước vị này không được hưởng bổng lộc và đãi ngộ vật chất như thời trước.

Danh sách gồm:

1. De Courcy
– Chức vụ: tư lệnh quân đoàn viễn chinh Pháp tại Bắc Kỳ
– Tước vị được phong: Bảo Hộ quận vương.
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885).
Chiếu chỉ là của vua Đồng Khánh (lúc này mới được Pháp đặt lên ngôi nên vẫn dùng niên hiệu của Hàm Nghi)

De Courcy là người nước ngoài đầu tiên được phong vương trong lịch sử phong kiến Việt Nam

2. M.Palasne de Champeaux
– Chức vụ: Trưởng phái bộ sứ quán Pháp (khi chưa bổ nhiệm hay vắng mặt đại sứ)
– Tước vị được phong: Bảo hộ công
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885)

3. Léon Prud’homme
– Chức vụ: Phó đề đốc, Tham mưu trưởng
– Tước vị được phong: Bảo quốc công
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885)

4. Charler Warnet
– Chức vụ: Tổng tư lệnh quân viễn chinh Bắc Kỳ
– Tước vị được phong: Dực quốc vương (có lẽ ghi nhầm vì mũ là của tước công)
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885)

Charler Warnet và mũ Dực quốc công

5. Pierre-Jules Silvestre
– Chức vụ: Giám đốc điều hành Bắc Kỳ
– Tước vị được phong: Vệ quốc công
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885)

6. Étienne Richaud
– Chức vụ: Toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: Phổ quốc quân vương
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885)

7. Rheinard
– Chức vụ: Trưởng phái bộ sứ quán Pháp
– Tước vị được phong: Lương quốc quân vương
– Thời gian: ngày 10 tháng 9 năm Hàm Nghi thứ nhất (17 tháng 10 năm 1885)

8. Armand Rousseau (1835 – 1896)
– Chức vụ: Toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: Phó nam vương
– Thời gian: ngày 6 tháng 2 năm Thành Thái thứ tám (19 tháng 3 năm 1896)

Toàn quyền Armand Rousseau

9. Ernest Albert Brière
– Chức vụ: thống sứ Bắc Kỳ
– Tước vị được phong: Hồ nam công
– Thời gian: ngày 6 tháng 2 năm Thành Thái thứ tám (19 tháng 3 năm 1896)

10. Duvillier
– Chức vụ: phó thống sứ Bắc Kỳ, Ủy viên chính phủ
– Tước vị được phong: Vệ võ hầu
– Thời gian: ngày 6 tháng 2 năm Thành Thái thứ tám (19 tháng 3 năm 1896)

11. Léon Jules Paul Boulloche
– Chức vụ: thống sứ Bắc Kỳ
– Tước vị được phong: Tạ quốc vương
– Thời gian: ngày 19, tháng 6, năm Thành Thái thứ mười một (26 tháng 7 năm 1899)

12. Jean Baptiste Paul Beau
– Chức vụ: toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: Phú quốc vương
– Thời gian: ngày 24, tháng 1, năm Duy Tân thứ hai (25 tháng 2 năm 1908)

Toàn quyền Jean Baptiste Paul Beau đến Sài Gòn năm 1902, tranh Le Petit

13. Levecque
– Chức vụ: Khâm sứ Trung Kỳ
– Tước vị được phong: Phú quốc công
– Thời gian: ngày 24, tháng 1, năm Duy Tân thứ hai (25 tháng 2 năm 1908)

14. Paul Louis Luce
– Chức vụ: Toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: Phò Nam quân vương
– Thời gian: ngày 22, tháng 11, năm Duy Tân thứ năm (10 tháng 1 năm 1912)

15. Élie Jean-Henri Groleau
– Chức vụ: Khâm sứ Trung Kỳ
– Tước vị được phong: Phổ Nam công
– Thời gian: ngày 22, tháng 11, năm Duy Tân thứ năm (10 tháng 1 năm 1912)

16. Henri Victor Sestier
– Chức vụ: Khâm sứ Trung Kỳ
– Tước vị được phong: Phò Nam công
– Thời gian: ngày 22, tháng 11, năm Duy Tân thứ năm (10 tháng 1 năm 1912)

17. Albert Sarraut
– Chức vụ: Toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: Phú Nam (chưa rõ là vương hay công)
– Thời gian: ngày 22, tháng 11, năm Duy Tân thứ năm (10 tháng 1 năm 1912)

18. Pierre Marie Antoine Pasquier
– Chức vụ: Toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: Trạch Nam quân vương
– Thời gian: ngày 2, tháng 2, năm Bảo Đại thứ sáu (20 tháng 5 năm 1931)

19. Eugène Jean Louis René Robin
– Chức vụ: Toàn quyền Đông Dương
– Tước vị được phong: An tĩnh công
– Thời gian: ngày 15, tháng 4, năm Bảo Đại năm thứ tám (9 tháng 5 năm 1933)

20. Yves Charles Châtel
– Chức vụ: Khâm sứ Trung Kỳ
– Tước vị được phong: Nghệ quốc công
– Thời gian: ngày 15, tháng 4, năm Bảo Đại năm thứ tám (9 tháng 5 năm 1933)

21. Jean Franois Eugène Charles
– Chức vụ: Khâm sứ Trung Kỳ, Toàn quyền danh dự Đông Dương. Ông này là bố nuôi vua Bảo Đại khi còn nhỏ, chu cấp ăn học tại trường Lyceé Condorcet rồi sau ở trường Sciences Po (école libre des sciences politiques), Paris.
– Tước vị được phong: Tế Nam vương
– Thời gian: ngày 19, tháng 3, năm Bảo Đại thứ chín (ngày 2 tháng 5 năm 1934)

Hai anh em Bảo Đại ở Paris năm 1926, Jean Franois Eugène Charles là người cầm mũ đứng sau hoàng thân Vĩnh Cẩn (Ảnh: Keystone-France/Gamma-Keystone/Getty Images)

22. Maurice Fernand Graffeuil
– Chức vụ: Khâm sứ Trung Kỳ, phó Toàn quyền
– Tước vị được phong: Tế quốc công
– Thời gian: ngày 19, tháng 3, năm Bảo Đại thứ mười một (ngày 9 tháng 5 năm 1936)

23. Léon Sogny
– Chức vụ: giám đốc sở an ninh An Nam tại Đông Dương
– Tước vị được phong: Nam tước An bình
– Thời gian: ngày 7 tháng 5 năm 1939

Con dấu vua Bảo Đại đóng ở mặt sau chiếu chỉ phong Léon Sogny làm Nam tước triều Nguyễn
Chiếu chỉ phong Léon Sogny làm Nam tước triều Nguyễn
Thông báo gửi cho người Pháp về việc quan chức của họ được phong tước
Nguyễn Phúc Bửu Thạch, Đại Nội Nghi lễ Đại thần cùng đoàn nghi lễ đến nhà riêng Léon Sogny đọc quyết định phong Nam tước
Gắn huy hiệu Nam tước
Kim bài và con dấu Nam tước An Bình
Ảnh chụp đóng và diễn giải con dấu “An Bình Nam chi ấn”